شغل وکالت و شرایط قبولی
دوشنبه ۱۶ دی ۹۸
هر ساله خیلی از داوطلبین به دلیل عدم برنامه ریزی دقیق از موفقیت در آزمونهای حقوقی ناکام می مانند.
رشته‌ی حقوق و همه‌ی مسیرهای پیش‌رو
وقتی دوره کارشناسی به اتمام رسید و شما در رشته حقوق فارغ التحصیل
شدید، چندین مسیر در پیش روی شما وجود دارد.
1 راه اول این است که شما بخواهید مسیر را ادامه دهید و درستان را
دنبال کنید
راه بعدی انتخاب شغل است. می توان
گفت حداقل نیمی از فارغ التحصیلان حقوق جذب رشته وکالت می شوند و در دفتر اسناد
رسمی به عنوان سردفتر فعالیت میکند. گروهی دیگر در دادگستری، و حتی بعنوان
کارشناسان حقوقی اداره‌ها مشغول به کار می شوند. برخی دیگر از فارغ التحصیلان حقوق
نیز بر حسب علاقه جذب نیروی انتظامی می شوند. افرادی هم هستند که به عنوان مذاکره
کننده در مذاکرات حقوقی و قراردادها شرکت می کنند.
راه ورود به این رشته ها، تنها از طریق تحصیل در رشته حقوق قضایی نمی
باشد. در واقع بسیاری از فارغ التحصیلان رشته الهیات ـ زیر مجموعه فقه و حقوق
اسلامی و همچنین طلاب حوزه های علمیه ـ در حد سطح نیز می توانند چنین میسری را
ادامه دهند.
حقوق رشته ای با گرایش‌های متعدد
در 10 سال گذشته دانشگاه های دارای
چهار گرایش در رشته حقوق بودند. این چهار گرایش شامل حقوق خصوصی، حقوق جزا و جزم
شناسی، حقوق عمومی و حقوق بین الملل. اما درسال های اخیر رشته های جدیدی همچون
رشته حقوق محیط زیست، حقوق مالکیت فکری، حقوق تجارت بین الملل، حقوق تجارت اقتصادی
و حقوق بشر نیز به مجموعه اضافه شد.این ها رشته هایی هستندکه دردانشگاه های ما
تدریس می شوند.البته درمقایسه با دانشگاه های سراسر دنیا ما در مقطع کارشناسی ارشد
گرایش های دیگری را نیز می توانیم داشته باشیم.
آزمونهای تخصصی که بر سر راه حقوق‌دان‌ها هست؟
سن قضاوت در ایران کوتاه تر از وکالت
است و افراد در 22 سالگی می توانند قاضی شوند، اما سن وکالت 26 سالگی است. وقتی که
شما از رشته حقوق فارغ التحصیل می شوید، عنوانی که به شما تعلق می گیرد، حقوق دادن
است. فارغ التحصیلان این رشته مثل دوستان مهندس و پزشک نیستند
که القابی مثل دکتر و مهندس ـ به صورت اتوماتیک ـ به آن ها تعلق بگیرد. شما هر
رشته حقوق را که بخواهید ادامه دهید، باید در آزمون تخصصی آن شرکت کنید.
یعنی نام وکیل یا قاضی بلافاصله بعد
از فارغ التحصیلی به شما اطلاق نمی شود. به عنوان مثال ما در بحث وکالت، کانون
وکلای دادگستری ـ که در واقع یکی از قدیمی ترین نهادهای صنفی و مدنی ایران است و
حدود 103 سال سن دارد ـ وجود دارد. شما باید در آزمون ورودی ـ که شبیه کنکور
سراسری است ـ شرکت کنید و هرچقدر که رتبه شما بهتر باشد، شهرهایی که شما انتخاب می
شوید، بهتر است. به عنوان مثال در کانون مرکز اگر شما بخواهید پروانه تهران را
بگیرید باید رتبه خیلی بالایی را داشته باشید.
سوالات آزمون ورودی وکالت به صورت
تستی در 6 رشته و120 سوال طرح می شود.اما در اختبار، مرحله کتبی به صورت تشریحی
است و مرحله مصاحبه هم شفاهی انجام می شود.
18 ماه کارآموزی برای ورزیده شدن
بعد از قبولی در آزمون وکالت، شما
باید 18 ماه کارآموزی داشته باشید. این دوره شامل کارکردن در دفتر وکیل سرپرست و
حضور در 36 دادگاه مختلف حقوقی، کیفری، خانواده و اطفال، دادگاه های کیفری استان و
تجدید نظر می باشد. در پایان 18 ماه نیز باید یک کار تحقیقی شبیه پایان‌نامه ارائه
دهید.
آزمون اختبار چیست؟
پس از پشت سر گذاشتن این مراحل شما
وارد آزمون دیگری خواهید شد که «اختبار» نام دارد. این آزمون دو مرحله‌ای است.
ابتدا شما باید در یک آزمون کتبی شرکت کنید که در شش رشته ی حقوق جزا، آیین دادرسی
کیفری، حقوق مدنی، حقوق تجارت، آیین دادرسی مدنی و حقوق ثبت برگزار می شود.
مرحله دوم آزمون شفاهی و مصاحبه است.
به این صورت که یکی از وکلای با تجربه کانون پرونده ای را مطرح می کند و شما باید
به صورت شفاهی آن مشکل را حل کرده و نظرتان را بگویید. بعد از این مرحله نیز مراسم
قسم خوردن یا همان تحلیف را باید بگذرانید.
تقریبا شبیه همین مسیر برای رشته های
دیگر، مانند قضات، سردفتری اسناد رسمی نیز وجود دارد. البته سردفتری اسناد رسمی،
شغلی است که سرقفلی به آن تعلق می گیرد و همانند مغازه یا داروخانه حق کسب و تجارت
و پیشه دارد.
مشاوره حقوقی
وکالت به دو دسته تقسیم می شود.
وکالت علاوه بر وکیل دادگستری شامل یک شغل مهم دیگر هم می شود که آن مشاوره حقوقی
است. در این شغل شما در دعاوی، وکالت را قبول نمی کنید، ولی افراد به شما مراجعه
می کنند و از شما مشاوره می گیرند. خیلی از افرادی که پیشکسوت هستند و نمی خواهند
دوندگی های شغل وکالت را انجام دهند، در دفتر خود نشسته و مشاوره می دهند. این
مشاوره هم شامل افراد حقیقی می شوند و هم شرکت ها.
مشاوره حقوقی شرکت ها یکی از رشته
های پرطرفدار حقوق است. یکی از زیرشاخه های مشاوره های حقوقی، تخصص در امور
قراردادها است. ساختن، اصلاح و نظارت بر قراردادها توسط این افراد صورت می گیرد.
برای آزمون وکالت چه بخوانیم؟
از سال 94 با روش نوین مطالعه وتسلط
داوطبین به مواد مهم آزمونی توانستیم سیر رتبه های موفق را رقم بزنیم .متن قانون
همراه جزوات گنیجیه راز بهترین فرصت برای موفقیت با کمترین هزینه و وقت خواهد بود.
کلاس‌های آمادگی، تنها راه قبولی نیستند.
نظرما راه قبولی در آزمون وکالت حتما از این آموزشگاه ها نمی گذرد.
کلاس ها فقط می تواند به شما انضباط دهد، ولی اگر شما به مطالب اشراف داشته باشید
به نظر من هیچ احتیاجی به شرکت در کلاس ها نیست.
افرادی که قصد شرکت در آزمون وکالت
را دارند به دو دسته تقسیم می کنیم. اول افرادی که بلافاصله بعد از این که فارغ
التحصیل شدند قصد شرکت در آزمون وکالت را دارند. این افراد دوره آمادگی کمتری نیاز
دارند، چون این ها در کوران تحصیل هستند. به نظر من دوستانی که قصد دارند بلافاصله
پس از فارغ التحصیلی در آزمون شرکت کنند، یک دوره چهار ماهه برایشان کافی باشد.
ولی کسانی که وقفه ای چندساله بین تحصیل
و آزمون آن ها وجود دارد، قطعا باید دو سه ماه بیشتر از آن دوستان وقت بگذارند.
تنها کارشناسی حقوق ملاک است.
یکی از سوالاتی که خیلی مطرح می شود
این است که خیلی از دوستان می پرسند من به عنوان مثال کارشناسی ارشد رشته حقوق بین
الملل دارم یا دکترای حقوق دارم، ولی لیسانس من مثلا مترجمی زبان، علوم سیاسی و یا
هر رشته دیگری را خوانده ایم، آیا من می توانم درآزمون وکالت شرکت کنم؟جواب منفی
است! شما باید لیسانس حقوق قضایی، فقه و مبانی اسلامی و یا تحصیلات حوزوی را داشته
باشید.
قبل از آزمون، مناطق کانون‌های وکلای کشور را بشناسید.
کانون های وکلای دادگستری ایران به
طور مخفف اسکودا نامید می شود. این اتحادیه به چند زیرمجموعه که کانون های وکلا
گفته می شوند، تقسیم می شود. این کانون ها خودشان آزمون وکالت را برگزار می کنند.
به عنوان مثال اگر شما اهل گیلان هستید، باید در آزمون کانون وکلای گیلان شرکت
کنید.
در این بین کانون وکلای مرکز تقسیم
بندی عجیبی دارد. این کانون شامل استان های تهران، البرز (که البته قرار است مستقل
شود)، سمنان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان می باشد! البته قرار است در آینده این
استان ها از هم جدا شوند. این قضیه کار را برای اعضای کانون وکلای مرکز سخت می
کند. یعنی اگر شما رتبه خوبی کسب نکنید، باید در یکی از این استان های دورافتاده
کارآموزی خود را بگذرانید و دفترتان نیز آن جا تشکیل می شود.
آذر، ماه برگذاری آزمون وکالت
انتقال بین شهرها؛ امکان‌پذیر ولی دشوار
امکان انتقال اعضای کانون پس از شرکت
در آزمون و گذراندن کارآموزشی امکان پذیر است. ولی به این دلیل که تقاضای انتقال
به تهران زیاد است، این انتقال بسیار مشکل است. البته راه هایی در قانون وکالت
وجود دارد. به عنوان مثال اگر شما در کانون وکلای شیراز قبول شوید و یکی از اقوام
درجه یک شما، مثل همسر یا پدر و مادر، در تهران وکیل باشند، شما هم می توانید به
تهران منتقل شوید. یا مثلا استاد شما استاد دانشگاه شهید بهشتی تهران شدید، می
توانید از این امتیاز استادی برای انتقال پروانه استفاده کنید. حتی کسانی که این
شرایط را ندارند می توانند لایحه ای را نوشته و دلایل انتقال خود را اعلام کنند.
این امر در کمیسیون کانون وکلای مرکز بررسی می شود و حدود پنج تا شش ماه نیز این
پروسه زمان بر است. یک راه دیگر هم جابجایی با یک وکیل در استانی دیگر است. اما به
نظر من دوستانی که قصد شرکت در آزمون را دارند، از همان ابتدا راه خود را مشخص
کنند.
آیا آزمون وکالت و ادامه تحصیل
منافاتی ندارد؟
تقریبا تاثیر تحصیلات در مقاطع ارشد
و دکترا در قبولی آزمون ورودی وکالت صفر است. مگر این که شما عضو هیات علمی
دانشگاه باشید که در آن صورت می توانید از آزمون ورودی و تحت شرایطی حتی از
کارآموزی نیز معاف شوید.
تحصیلات تکمیلی در هر یک از گرایش های تخصصی به شما کمک می کند تا در آن موضوع اشراف
داشته باشید و این به شما تخصص می دهد.
